Łańcuch żywieniowy determinuje stan naszego zdrowia.

W każdym ekosystemie organizmy należące do poszczególnych poziomów troficznych
są powiązane ze sobą zależnościami pokarmowymi. Tworzą łańcuchy pokarmowe.
W typowym łańcuchu pokarmowym organizmy są ułożone w takiej kolejności, aby stanowiły dla siebie kolejno źródło pokarmu. Łańcuchy pokarmowe funkcjonujące w ekosystemach są ze sobą połączone i tworzą sieci pokarmowe. W sieci pokarmowej jeden organizm może wchodzić w skład kilku łańcuchów pokarmowych i być pokarmem dla różnych organizmów.
Jakość sieci pokarmowych jest uzależniona od liczebności organizmów odżywiających się mało zróżnicowanym pokarmem lub pokarmem zróżnicowanym. W naturalnych środowiskach występują bardzo rozbudowane sieci organizmów żywiących się zróżnicowanym pokarmem. Takie sieci gwarantują dobry poziom zdrowia każdego organizmu wchodzącego w jej strukturę.
Człowiek od początku istnienia rozpoczął proces dominacji w sieciach pokarmowych. Od początku ery industrializacji systematycznie niszczymy różnorodność gatunkową. Niszcząc sieci pokarmowe, człowiek zubożył jakościowo swoją dietę i pogorszył potencjał zdrowotny całej populacji.
Różnorodność gatunkowa w ekosystemach jest konieczna dla kształtowania właściwych cykli biogeochemicznych, czyli krążenia pierwiastków lub związku chemicznych w obrębie całej ekosfery, łącznie z biosferą.
Cykle biogeochemiczne obejmują obieg azotu,węgla, siarki i fosforu. Są ściśle powiązane z cyklem hydrologicznym. Od dziesiątków lat eksplorujemy zasoby naturalne Ziemi generując niezliczone ilości technologicznych śmieci. Zakładamy, że siły natury same zniwelują skutki ludzkiej działalności degradującej środowisko. Niestety tempo degradacji środowiska jest zbyt szybkie. Na Ziemi pozostało niewiele terenów nie zniszczonych przez człowieka. Co roku giną tysiące gatunków zwierząt i roślin, co skutkuje zmianami sieci troficznych w każdym środowisku. Na przełomie XX i XXI wieku, w ciągu kilku dekad zniszczyliśmy ekosystemy, które tworzyły się setki tysięcy lat. Prawidłowy bilans obiegu materii w ekosystemach gwarantuje najlepszą jakość treści pokarmowych dla każdego organizmu sieci pokarmowych. Degradacja środowiska i wymogi produkcji rolnej zmieniły wszystkie cykle biogeochemiczne. Jakość naszej sieci żywieniowej radykalnie się pogorszyła.
W zdegradowanych ekosystemach powstają nowe zależności, sprzyjające przeskokom międzygatunkowym dla różnych patogenów. Przyjmijmy hipotezę, że powstanie wirusa SARS-CoV-2 nie ma nic wspólnego z laboratoryjną inżynierią genetyczną. Ten koronawirus może być efektem dynamicznie tworzących się nowych zależności biogeochemicznych. Możemy być pewni, że naszą przyszłość będą determinować następne pandemie i coraz częstsze zoonozy.
Konieczność zwiększenia wydajności produkcji rolnej wymusiła powszechne stosowanie monokultur rolnych, których utrzymanie wymaga stosowania chemii rolniczej i wykorzystanie inżynierii genetycznej. Dzisiejsze artykuły spożywcze nie zapewniają dostarczenia z dietą wszystkich niezbędnych elementów odżywczych. Coraz częściej zawierają nieprzyjazne człowiekowi białka i tłuszcze. Dodatkowo są obciążone toksycznymi czynnikami środowiskowymi, dodatkami do żywności przetworzonej, czyli konserwantami, wypełniaczami, barwnikami „polepszaczami” smaku i wyglądu lub nieprzyjaznymi mikroorganizmami.
Administracja współczesnej cywilizacji stworzyła przepisy i instytucie mające wyznaczać normy, i badać jakość artykułów spożywczych. Możemy być pewni, że w naszych artykułach spożywczych ilość poszczególnych „obcych składników” jest bezpieczna dla zdrowia, ponieważ każdy składnik jest właściwe zdefiniowany i znormalizowany. Niestety nikt nie bierze pod uwagę, że składniki te nawet w niewielkich ilościach, mogą się w organizmie kumulować. Im więcej braków podstawowych elementów odżywczych w odżywianiu, tym łatwiej nasz organizm przyswaja obce, niepotrzebne związki chemiczne. Łączne działanie małych ilości, wielu niekorzystnych czynników, w dłuższym okresie może być dla ludzkiego orgazmu poważnym obciążeniem. Bardzo często rozmawiam z młodymi rodzicami, których dzieci mają problemy rozwojowe. Zalecałem, aby rodzice przygotowywali posiłki dla 2-5 letniego dziecka zgodnie ze sztuką dietetyki dla dzieci, z produktów podstawowych, kupowanych w prawdziwych gospodarstwach ekologicznych. Rezygnując z przetworzonych artykułów spożywczych osiągane były pożądane rezultaty zdrowotne. Analogiczna sytuacja jest u kobiet karmiących, których dzieci mają problemy rozwojowe. Zmiana diety mamy, poprawiała jakość matczynego mleka i automatycznie stan zdrowia niemowlęcia.
„Zbędna chemia” może ukształtować zmiany w szlakach biochemicznych, będące najpierw powodem zaburzeń metabolicznych, aby w końcu doprowadzić do choroby. Najczęściej są to choroby autoimmunologiczne, czyli powstające w wyniku z autoagresji układu immunologicznego na komórki gospodarza.
Czy możemy komplementarnie odżywiać organizm?
Na podstawie dwudziestu lat doświadczeń i około 400 000 przebadanych w NZOZ Biomol-Med Pacjentów, z przykrością muszę stwierdzić, że większość z nas ma braki żywieniowe. Jeszcze 15 lat temu wielu dietetyków twierdziło, iż różnorodna dieta regionalna, zabezpiecza wszystkie potrzeby żywieniowe człowieka. Świat się zmienił. Dla zachowania właściwego dobrostanu zdrowotnego każdy z nas potrzebuje codziennie ponad siedemdziesiąt elementów odżywczych. Dzisiaj nie ma możliwości ułożenia diety zawierającej wszystkie konieczne witaminy, minerały, nienasycone kwasy tłuszczowe, błonniki, antyoksydanty itd.. Dlatego koniecznością jest stosowanie suplementacji diety elementami odżywczymi w tabletach, kapsułkach, proszkach, płynach. Ideałem jest stosowanie suplementacji celowanej, indywidualnej, ułożonej na podstawie wywiadu i badań umożliwiających ocenę stanu odżywienia człowieka.
Zalecane przez NZOZ Biomol-Med programy żywieniowe składają się z indywidualnej diety wspartej programem suplementacji. Dla wielu Pacjentów dużym problemem jest zmiana diety i ilość dodatkowych tabletek, które powinni zażywać każdego dnia. Programy NZOZ Biomol-Med uwzględnia wszystkie uwarunkowania właściwego i efektywnego odżywiania. Dlatego dieta ma specyficzne cechy dostosowane do potrzeb Pacjenta. Do diety dołączona jest dwu częściowa suplementacja preparatami odżywczymi. W pierwszej miesięcznej części zalecone są selektywne minerały i witaminy, w celu zniwelowania niedoborów i nadmiarów. W drugiej sześciomiesięcznej części jest multiwitamina wsparta dodatkowymi suplementami. Aby uzyskać optymalny efekt uwzględniamy indywidualnie cechy metaboliczne każdego pacjenta. Tworzymy programy wykorzystujące synergizmy pomiędzy wszystkimi stosowanymi elementami odżywczymi. Jednym z naszych celów jest np. efektywna wchłanialność. Znając mechanizmy przyswajania w jelitach kojarzymy właściwe minerały z błonnikami, lub minerały w witaminami, wskazujemy czy suplementy przyjmować ½ godziny przed posiłkiem, przed posiłkiem czy po. W ten sposób każdy Pacjent NZOZ Biomol-Med dostaje tylko te suplementy, które są mu potrzebne, na okres, który zapewni optymalne odżywienie.
Na rynku ilość suplementów diety nieustannie rośnie. Tylko od początku roku 2020 zarejestrowano ponad 19 tys. nowych suplementów.
Jakimi kryteriami powinna się kierować osoba poszukująca właściwych preparatów odżywczych dla siebie?
To jest bardzo trudne zadanie, nawet dla specjalistów. Pierwszy problem to ułożenie właściwej diety. Drugi, programu suplementacyjnego do tej diety. Ideałem byłoby, wykorzystanie w diecie funkcjonalnych produktów spożywczych, to znaczy produktów, w których są dodatkowe składniki odżywcze, np. chleb z magnezem, majonez z NNKT, oleje w witaminami D3 i K2, dżem z kwercetyną, itd.. Skład nowoczesnych suplementów diety powinien zawierać kilka lub kilkanaście naturalnych elementów odżywczych. Takich dobrych suplementów jest bardzo mało. Program suplementacyjny mógłby składać się z 3-4 tabletek dziennie. W niedalekiej przyszłości każdy będzie mógł zamówić indywidualne suplementy diety dla siebie.
Znając reguły dietetyki i własności suplementów diety można wskazać dla każdego właściwy indywidualny sposób odżywiania. Odpowiednie żywienie może wspomóc leczenie, zniwelować złe tendencje zdrowotne i właściwie ukształtować dobrostan zdrowotny na wiele lat. Świadomość zdrowotna rośnie od lat. Pomimo to poziom wiedzy większości społeczeństwa jest dramatycznie niski. Dlatego dużą popularność zyskują "prorocy uzdrowiciele", którzy prostymi metodami chcą rozwiązać trudne problemu zdrowotne, nie biorąc za to żadnej odpowiedzialności. Co robić w takiej sytuacji? Uczyć, uczyć i jeszcze raz uczyć!
Na podstawie 20 lat badań twierdzę, że większość chorób cywilizacyjnych to choroby dieto-zależne. Wiem, że rozpoznanie złożonej etiologii zaburzeń metabolicznych, umożliwia wprowadzenie żywienia niwelującego przyczyny złych tendencji zdrowotnych.
Wnioski
1. Środowisko kształtuje nasze zdrowie, m.in. poprzez łańcuch pokarmowy.
2. Suplementacja diety jest dziś jedyną metodą zabezpieczającą żywieniowe potrzeby populacyjne.
3. Konieczne jest wprowadzenie żywności funkcjonalnej.
4 Wskazane jest poszukiwanie dobrych naturalnych suplementów diety.
5. Zdrowie populacyjne najlepiej można zbudować poprzez indywidualną spersonalizowaną dietę i suplementację.
6. Człowiek doprowadził do zmian środowiskowych, których skutkiem jest pogorszenie się poziomu dobrostanu zdrowotnego całej populacji. Dzięki dynamicznemu rozwojowi medycyny żyjemy dłużej, ale ilość chorób cywilizacyjnych rośnie. Niedostatek elementów odżywczych w diecie równoważymy suplementami diety. Ilość, różnorodność i zła jakość większości suplementów, nie sprzyja budowie zdrowia populacyjnego. Właściwe rozpoznanie potrzeb żywieniowych i zalecenie diety wspartej właściwymi naturalnymi suplementami witaminowo – mineralnymi pozwoliłoby na zwiększenie odporności populacyjnej, co radykalnie zmniejszyłoby liczebność grupy ryzyka czasu pandemii.
Koniec części 2.

autor zdjęcia Mariusz Bedyniak